Patiënt met vooruitzicht haaruitval ontbeert betrouwbare informatie
28/08/2015

© JPC Prod. - FotoliaGegevens over chemotherapie-geïnduceerde alopecia zijn schaars in de literatuur. Ook is het lastig om betrouwbare schattingen te maken van deze bijwerking, vanwege de brede incidentiereeksen en talrijke schalen die ingezet worden bij de evaluatie. Verder heeft alopecia in het verleden weinig aandacht gekregen. Daarom is het tijd om het meten en rapporteren van alopecia te verbeteren, aldus dr. Corina van den Hurk (IKNL) en collega's in een commentaar in Supportive Care in Cancer.

De auteurs stellen vast dat er maar weinig aandacht is voor chemotherapie-geïnduceerde alopecia in klinische studies en dat er slechts mondjesmaat data over deze bijwerking worden verzameld in wetenschappelijke literatuur. Wanneer echter naar de mening van patiënten wordt gevraagd, dan blijkt dat haaruitval door chemotherapie een grote impact heeft op hun welbevinden, in het bijzonder op hun lichaamsbeeld en kwaliteit van leven.

Haaruitval belangrijke uitkomstmaat
Aangezien chemotherapie-geïnduceerde alopecia niet levensbedreigend is, is deze bijwerking nooit aanleiding tot verlaging van de dosering. Echter leidt haaruitval geregeld tot afwijzing van de chemotherapie door patiënten. Mede daarom zou alopecia als een belangrijke, door patiënten gerapporteerde, uitkomstmaat moeten worden gezien die meegenomen zou moeten worden in farmaceutische trials. Indien er geen overlevingsvoordeel bestaat tussen verschillende, cytotoxische behandelingen, dan kunnen kwesties rond de kwaliteit van leven, zoals chemotherapie-geïnduceerde alopecia, van doorslaggevende betekenis zijn.

Een handicap is dat er momenteel geen betrouwbare schatting van alopecia kan worden gemaakt door de uiteenlopende percentages in de literatuur. Patiënten die geconfronteerd worden met het vooruitzicht van haaruitval vinden deze informatie belangrijk bij het maken van een keuze om geld te besteden aan een pruik en/of te kiezen voor de mogelijkheid van hoofdhuidkoeling. Voorkomen van leed door haaruitval is erg belangrijk. Maar als de toegevoegde waarde van de hoofdhuidkoeling (te) gering is, zal dit afgewogen moeten worden tegen de extra tijd en kosten van deze aanvullende behandeling.

Betere meting

Op dit moment is er geen algemeen gebruikte maat om chemotherapie-geïnduceerde alopecia te evalueren. Uit een literatuuroverzicht met 85 publicaties en uittreksels sinds 1970 naar de effectiviteit van de hoofdhuidkoeling blijkt dat er ten minste 34 verschillende Likert-schalen worden gebruikt, in aanvulling op de Visual Analogue Scales, evaluatie van fotomateriaal, enz. Volgens de onderzoekers is het tijd om het vastleggen en het meten van chemotherapie-geïnduceerde alopecia te verbeteren.